Wonden en wonderen

`Wat is jouw wond?`
Deze vraag werd mij en alle andere 150 deelnemers gesteld tijdens de internationale conferentie voor biografisch coaches, die dit maal in de buurt van Dresden plaatsvond in juni 2015. Elke twee jaar vindt er een dergelijke conferentie plaats, maar ik voel me niet altijd geroepen er heen te gaan. Dat ik dat nu wel met overtuiging deed, had veel te maken met de titel van het geheel: Wounds and wonders en met de plaats Dresden.

Persoonlijk
Mij intrigeerde vooraf vooral het aspect `wonden`. Ik hoopte vurig dat we dit thema, waar ik in het werk steeds mee te maken heb – welke cliënt heeft er tenslotte geen wond in zijn biografie?- niet alleen academisch zouden benaderen, maar ook persoonlijk. Hoe gaan wij zelf om met wonden in onze biografie? Leed dat ons is aangedaan door vader of moeder? De te vroege dood van een geliefde die we niet konden missen? Een huwelijk dat op de klippen is gelopen? Kinderen die we graag wilden krijgen, maar die niet kwamen?

Voelen, uithouden, tonen
Maar nu wordt het dan toch ineens wel heel persoonlijk! Je eigen wond benaderen te midden van 150 anderen is niet niks. Ik wik en weeg, keur af (te groot of te intiem of niet belangrijk genoeg) en maak dan dapper een keuze. `Voel je wond` , houdt gastdocente Christine Gruwez, die gespecialiseerd is in de leer van het  manicheïsme, het publiek voor. En ook: `Probeer het uit te houden om in het gevoel van onmacht te blijven, zonder dat je datgene wat wezenlijk bij jou hoort, wat jouw kracht is, kwijtraakt.` En daarna: `Toon je wond`.

Vertrouwen
Dit laatste is misschien wel het moeilijkste om te oefenen, want nu wordt de wond `openbaar`. Met wie wil ik die delen? Nu komt het op vertrouwen aan. Uit een grote mand vis ik het nummer dat bepaalt met welke collega`s ik een groepje van vijf deel.  Ter plekke ligt een kort reglement: We hebben elk circa vijf minuten om onze wond te schilderen. De luisteraars luisteren en vragen alleen dan, wanneer iets niet wordt begrepen. Er vindt geen gesprek plaats, wel is er de normale veiligheid voor een biografisch gesprek: respect, geen oordeel  en de afspraak dat geen woord dat hier klinkt naar `buiten` gaat.

Van wonde tot wonder
In ons groepje worden in korte tijd vijf levens zichtbaar van mensen die elkaar niet kenden. Vijf ruwe schetsen over verdriet, gemis, angst, wrok, verlangen of pijn vanwege onverstand of onbegrip.  Er is geen tijd voor opsmuk, noch voor veel uitleg. Het is wat het is!

Misschien wel door dit laatste werd me het thema `wounds and wonders`  het meest duidelijk. Iedereen om je heen heeft het ergens heel erg moeilijk mee. Dat absoluut menselijke, `normale` drama van de wond veroorzaakt echter ook een wonder, als je daar open-minded over kunt vertellen en naar kunt luisteren:  mededogen, warmte en vooral verbinding!

Opstanding
Wonden en wonderen dus,  vlakbij de stad die tegen het eind van de Tweede Wereldoorlog vrijwel volkomen in puin lag. Waar 35.000 mensen bij de bombardementen zijn omgekomen en bijna iedereen die de ramp overleefde voortaan iemand schrijnend miste. Kort voordat onze conferentie plaatsvond, was er een grote herdenking geweest in de stad, zeventig jaar na de oorlog. Duizenden mensen hadden elkaar bij de hand gehouden en met elkaar een lange, levende ketting gevormd. Een gemeenschap van mensen die de wonden niet wil vergeten, maar die tevens de `opstanding`viert van een stad met de Frauenkirche die beide weer in volle glorie te bezichtigen zijn, en van een Oost en een West die weer zijn vereend.

Ook dat mag een wonder heten.